İnternette vakit geçirirken hem eğlenmek hem de yeni şeyler öğrenmek ister misiniz? Sosyal medya uygulamalarının sizi içine çeken algoritmalarından sıkıldınız mı? O zaman sizi WikiTok ile tanıştırayım!
New York merkezli bir uygulama geliştiricisi olan Isaac Gemal, geçtiğimiz günlerde WikiTok adını verdiği yeni bir siteyi hayata geçirdi. Bu platform, kullanıcılarına TikTok benzeri bir dikey kaydırma deneyimi sunarak Wikipedia’daki makale özetlerini rastgele keşfetmelerini sağlıyor.
İtiraf edeyim, başta “Wikipedia ve TikTok aynı cümlede nasıl geçebilir ki?” diye düşündüm. Ancak işin içine girince olayın sadece bir arayüz benzerliği olduğunu fark ettim. Burada video yok, algoritmalar yok, ilginizi manipüle etmeye çalışan içerikler yok. Sadece sonsuz bir bilgi akışı var.
WikiTok Nedir ve Nasıl Çalışır?
WikiTok, mobil ve masaüstü tarayıcılar üzerinden çalışan tamamen ücretsiz bir platform. Siteye girer girmez rastgele Wikipedia makaleleri önünüze düşüyor. Kaydırdıkça yeni bilgilerle karşılaşıyor, ilginizi çeken makalelerin tamamını okumak isterseniz “Read More” butonuna tıklayarak Wikipedia’nın tam içeriğine yönlendiriliyorsunuz.
Özetle WikiTok’un sunduğu özellikler şunlar:
- Dikey kaydırma ile sonsuz bir bilgi akışı
- Wikipedia API’si ile rastgele seçilen makale özetleri ve görseller
- 14 farklı dil desteği
- Algoritma temelli kişiselleştirme olmadan saf keşif deneyimi
- Paylaşım butonları sayesinde ilginç bilgileri arkadaşlarınıza gönderebilme
Gemal’in en büyük iddiası şu: “Bırakın her şey rastgele olsun! Neden her şey algoritmalara teslim edilmek zorunda?”
Sosyal Medyanın Alternatifi mi?
Günümüzün en büyük sorunlarından biri, sosyal medya uygulamalarının kullanıcıları ekran başına kilitleyen ve bağımlılık yaratan yapıları. Algoritmalar sizi sürekli olarak daha fazla etkileşim kuracağınız, ilginizi en çok çekecek ama genellikle yüzeysel içeriklere yönlendiren bir girdaba sürüklüyor.
WikiTok’un farkı tam da burada devreye giriyor. Bu platform, kullanıcıya herhangi bir yönlendirme yapmadan bilgiye ulaşmasını sağlıyor. Ne izlediğinizi takip eden bir algoritma yok, ilgi alanlarınıza göre şekillenen bir içerik akışı yok. Her şey tamamen rastgele ve tam da bu yüzden her an şaşırtıcı ve eğlenceli olabiliyor.
Örneğin, WikiTok’ta kaydırırken önce eski bir Roma generali hakkında bilgi edinirken, birkaç saniye sonra Japonya’daki ilginç bir tapınak hakkında bir makaleyle karşılaşabilirsiniz. Hatta bazen hiç duymadığınız bilimsel keşifler veya tarih boyunca unutulmuş mekanlarla ilgili içerikler önünüze çıkabilir.
Bana kalırsa, WikiTok bir nevi dijital ansiklopedinin modern ve eğlenceli hâli.
WikiTok Nasıl Ortaya Çıktı?
Aslında fikir oldukça basit ve spontane bir şekilde doğmuş. Geliştirici Tyler Angert, Twitter’da “Wikipedia’yı sonsuz kaydırılabilir bir sayfa hâline getirmek” fikrini paylaşmış. Daha sonra bu fikri geliştiren bir kullanıcı “WikiTok” ismini ortaya atmış ve olaylar hızlıca gelişmiş.
“Isaac Gemal bu fikri gördüğünde gece 12:30’du. Hemen bilgisayarının başına geçti ve 2 saat içinde bir prototip oluşturdu. Twitter’da paylaştığı bu proje hızla viral oldu ve Hacker News gibi platformlarda büyük ilgi gördü.”
“İlginç olan ne biliyor musunuz? Kodun büyük bir kısmını yapay zeka destekli kodlama araçları (Anthropic’in Claude’u ve Cursor) yardımıyla yazdı. Yani WikiTok, hem hızlı düşünmenin hem de yapay zekanın kod yazmadaki gücünün güzel bir örneği.”
Gelecekte WikiTok’a Neler Eklenebilir?
Şu an itibariyle WikiTok tamamen rastgele çalışan bir platform. Ancak bazı kullanıcılar kişiselleştirilmiş içerik akışı gibi özellikler talep etmeye başlamış. Gemal ise bu fikre oldukça mesafeli yaklaşıyor.
“Zaten her yerde algoritmalar tarafından yönlendiriliyoruz. Bırakalım en azından burası özgür kalsın!” diyerek projesinin doğasına uygun hareket etmek istiyor.
Yine de açık kaynak kodlu olduğu için geliştiriciler yeni özellikler ekleyebilir. Örneğin:
- Kategori bazlı filtreleme (Bilim, sanat, tarih gibi)
- Kendi ilgi alanlarına göre konular seçme
- Belirli dillerdeki içeriklere öncelik verme
- Favorilere ekleme özelliği
Ancak şu anki haliyle bile oldukça bağımlılık yapıcı ve keyifli bir deneyim sunduğunu söyleyebilirim.
WikiTok’un Teknik Altyapısı
Merak edenler için WikiTok’un teknik altyapısına da kısaca değinelim:
- React 18 (Kullanıcı arayüzü için)
- TypeScript (Daha güvenli ve ölçeklenebilir kodlama için)
- Tailwind CSS (Modern ve hızlı stil yönetimi için)
- Vite (Hızlı geliştirme ortamı sağlamak için)
Açık kaynak kodlu olması sayesinde, GitHub üzerinden isteyen herkes bu projeye katkıda bulunabiliyor veya kendi versiyonunu oluşturabiliyor.
WikiTok Denemeye Değer mi?
Eğer bilgiye rastgele ve eğlenceli bir şekilde ulaşmak istiyorsanız, kesinlikle WikiTok’a bir şans vermelisiniz. Wikipedia’nın devasa bilgi havuzunu daha erişilebilir ve keşif odaklı bir deneyime dönüştüren bu platform, sosyal medyanın sıkıcı tekrarlarından kaçmak isteyenler için harika bir alternatif olabilir.
Düşünsenize, TikTok veya Instagram’da gereksiz içeriklere vakit harcamak yerine WikiTok’ta kaydırarak yeni şeyler öğrenmek çok daha anlamlı bir zaman geçirmenizi sağlayabilir.
Ben şahsen birkaç dakikalık denemeden sonra bağımlısı oldum. Bir makale açıp okumak yerine sürekli kaydırarak yeni şeyler keşfetmek inanılmaz keyifli.
Siz de denemek isterseniz, tek yapmanız gereken WikiTok’u ziyaret etmek ve sonsuz bilgi akışının içine dalmak. Kim bilir, belki de bugüne kadar hiç duymadığınız bir konu hakkında yeni bilgiler öğrenirsiniz! 🚀
Ben dijital pazarlama uzmanı Menekşe Öztürk, daha fazla dijital yenilik için takipte kalın!
Kaynak: https://arstechnica.com/gadgets/2025/02/new-wikitok-web-app-allows-infinite-tiktok-style-scroll-of-wikipedia/